مدرسه علمیه حضرت زهرا(س) دورود

یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا ناجَیتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَینَ یدَی نَجْواکمْ صَدَقَةً ذلِک خَیرٌ لَکمْ وَ أَطْهَرُ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ [1]
ترجمه

ای کسانی که ایمان آورده اید! هرگاه خواستید با رسول خدا، گفتگوی خصوصی داشته باشید، پس قبل از نجوای خود صدقه ای بدهید. این برای شما بهتر و پاکیزه تر است و اگر (برای صدقه دادن مالی) نیافتید پس همانا خداوند آمرزنده و مهربان است (و می توانید بدون پرداخت صدقه گفتگوی خصوصی داشته باشید).
نکته ها:

گروهی از مردم به خصوص ثروتمندان مرتبا مزاحم پیامبر می شدند و خصوصی با پیامبر سخن می گفتند و کاری که مایه اندوه دیگران و یا کسب امتیاز و تقرب بی دلیل برای آنان بود. آیه نازل شد تا آزمونی برای علاقه واقعی آنان باشد. البته این حکم جنبه موقتی و آزمایشی داشت و پس از مدتی حکم برداشته شد. [2]

حضرت علی علیه السلام می فرماید: آیه ای که نه قبل از من و نه بعد از من کسی به آن عمل نکرد، آیه صدقه است. دیناری داشتم، آن را به ده درهم تبدیل کردم، هر بارکه می خواستم با پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نجوا و گفتگو کنم، درهمی صدقه می دادم. [3]

طهارت و پاکی دو نوع است: 1- جسمی و ظاهری، «وَ إِنْ کنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا»[4] 2- روحی و باطنی. «ذلِک خَیرٌ لَکمْ وَ أَطْهَرُ»
پیام ها:

1- ایمان، مسئولیت آور است. یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذا. . .

2- صدقه را باید پیش از انجام کار پرداخت کرد. فَقَدِّمُوا. . . صَدَقَةً

3- معلّم می تواند برای آموزش، هزینه ای را مشخص کند. چه خود دریافت کند و چه به دیگران حواله دهد. «فَقَدِّمُوا بَینَ یدَی نَجْواکمْ صَدَقَةً»

4- میزان صدقه تعیین نشد تا هرکس تصمیم بگیرد. «صَدَقَةً»

5- از هر راهی باید برای فقرزدایی استفاده کرد. شرط ملاقات خصوصی با پیامبر، پرداخت صدقه به فقرا بود. «فَقَدِّمُوا بَینَ یدَی نَجْواکمْ صَدَقَةً»

6- در انتخاب میان پول و پیامبر، میزان ایمان و علاقه مردم شناخته می شود. «فَقَدِّمُوا بَینَ یدَی نَجْواکمْ صَدَقَةً»

7- صدقه، قوانین و محدودیت های اجتماعی، خیرات بسیاری را برای فرد و جامعه به دنبال دارد. «ذلِک خَیرٌ»

8- وابستگی به دنیا، پلیدی و دل کندن از آن پاکی است. «ذلِک خَیرٌ لَکمْ وَ أَطْهَرُ»

9- صدقه، نوعی تطهیر است. «أَطْهَرُ» چنانکه در جای دیگر می خوانیم: «خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ»[5]

10- در احکام اسلام بن بست نداریم. فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا. . .

11- قانون گذار باید مراعات همه مردم را در وضع قانون بکند. فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا. . .

12- فقرا به خاطر ناتوانی بر صدقه، احساس حقارت نکنند، زیرا مشمول رحمت الهی هستند. «فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ»

13- هیچ گاه اسلام کسی را به خاطر فقر طرد نکرده و محروم نساخته است. «فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِیمٌ»[6]

پی نوشت ها

[1] سوره مجادلة، آیه 12

[2] تفسيرنمونه.

[3] تفاسير كنز الدقائق، نمونه و درّ المنثور.

[4] مائده، 6.

[5] توبه، 103.

[6] محسن قرائتى، تفسير نور، 10جلد، مركز فرهنگى درسهايى از قرآن - تهران، چاپ: 4، 1389.

منبع:.hawzah.net